Tolk in het wild: Samantha tolkt de musical van Burgers’ Zoo

Samantha van der Kleij duikt voor haar bijzondere tolkopdracht naar de bodem van de tropische koraalzee. Ze tolkt daar sierlijke roggen en relaxte haaien. Samantha: ‘Het is echt een uitdaging om alle karakters goed te vertalen.’

Hoe ben je aan deze opdracht gekomen?

‘Ik heb al een tijdje een abonnement op Burgers’ Zoo. Ik ga er graag heen met mijn kinderen. Natuurlijk moeten we dan ook altijd minstens één keer naar de muscial. Ik zat een keer met mijn dochtertje in de zaal toen ik dacht: hoe leuk als dit ook voor dove mensen toegankelijk is! Ik zag het wel zitten om dat te gaan doen. Dus ik heb de organisatie gemaild met mijn plan. Ze waren meteen enthousiast. Ik sprak af met de directeur en de musicalproducent. En een paar dagen later stond ik op het podium naast de acteurs!’

Wauw, dat was snel! Had je wel tijd om je voor te bereiden?

‘Ik heb het script en de liedjes gekregen. En ik had de musical zo vaak gezien, dat ik een deel uit mijn hoofd kende. De eerste keer was heel spannend. Ik had helemaal geen ervaring [met?]. Op de eerste rij zaten meteen de eerste keer heel veel dove mensen. Gelukkig waren zij heel enthousiast.’

Wat vindt de cast ervan?

‘Die vinden het hartstikke leuk. De mensen die de dieren spelen, de poppenspelers, vinden het leuk om te kijken hoe ik tolk. Dat moeten ze dan een beetje stiekem doen, omdat ze ook het dier moeten spelen en niet gezien mogen worden. De mensen bij de ingang controleren of er dove mensen binnenkomen. Als die graag mij willen zien, dan zorgen we ervoor dat ze een goede plek krijgen. Aan het begin van de dag ga ik ook mee flyeren met Zoë en Silos. Dat doen we bij de ingang van het park. Ik kan dan meteen zien of er dove mensen binnenkomen en ze vertellen dat de musical vertaald wordt door een tolk.’

Hoe pak je de vertaling aan?

‘Dat is echt een uitdaging. Dit jaar hadden we twee haaien. De ene is nogal stoer, dus die vertaal ik dan ook stoer in een lage houding. De vossenkopvis is heel vrolijk en druk. Op die manier gebaar ik dan. Het is bijna een acteeropdracht! Wat het ook uitdagend maakt, is dat de acteurs zich niet altijd aan de tekst houden. Dan moet ik improviseren. Ik doe de musical sinds 2019, dus ik heb al veel kunnen oefenen. Mijn favoriete karakter? Ik vind het juist leuk dat ik alle karakters kan zijn. Het ene moment ben je stoer, het andere moment heel lief. Het is een leuke uitdaging om aan te geven wie wat zegt en om de musical visueel te maken.’

‘Dove kinderen reageren altijd heel enthousiast op mijn vertaling. Ze zijn vrolijk en dankbaar, komen soms meerdere keren op een dag naar de voorstelling. Horende kinderen vragen aan mij: wat doe jij? En waarom?’

Wat vinden je kinderen ervan?

‘Die vinden het heel stoer dat ik op het podium mag. Ze staan ook weleens op en wijzen naar mij: daar staat mijn mama! Ik vind het mooi dat Burgers’ Zoo werkt aan zijn naamsbekendheid en toegankelijkheid. Laatst was mijn zwaar slechthorende buurvrouw er ook. Ze kent de Nederlandse Gebarentaal niet, maar mijn gebaren helpen haar toch om de musical te begrijpen.’

Wil jij Samantha in het wild zien? Deze zomervakantie zijn de voorstellingen met tolk helaas voorbij. Maar volgend jaar vertaalt Samantha hopelijk de musical weer.